قرارداد کرسنت یکی از پرحاشیه‌ترین توافق‌های نفت و گاز ایران

قرارداد کرسنت یکی از پرحاشیه‌ترین توافق‌های نفت و گاز ایران در دهه‌های اخیر است که تأثیرات مالی و حقوقی گسترده‌ای برای کشور به همراه داشته است.

تاریخچه قرارداد:
در سال ۲۰۰۱، شرکت ملی نفت ایران و شرکت اماراتی «کرسنت پترولیوم» قراردادی ۲۵ ساله برای صادرات گاز از میدان سلمان به امارات متحده عربی امضا کردند. بر اساس این قرارداد، مقرر شد روزانه ۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز از طریق خط لوله زیرزمینی به امارات منتقل شود.

مناقشات و توقف اجرا:
با تغییر دولت در سال ۲۰۰۵، انتقادات نسبت به قیمت پایین تعیین‌شده در قرارداد افزایش یافت. مخالفان معتقد بودند که قیمت فروش گاز بسیار کمتر از نرخ‌های جهانی است. این اختلافات منجر به توقف اجرای قرارداد و در نهایت، شکایت شرکت کرسنت به دادگاه بین‌المللی داوری شد.

پیامدهای حقوقی و مالی:
در پی شکایت کرسنت، دادگاه‌های بین‌المللی ایران را به پرداخت خسارات سنگین محکوم کردند. به‌عنوان نمونه، در سال ۲۰۲۴، دادگاهی در بریتانیا حکم به مصادره ساختمانی به ارزش ۱۰۰ میلیون پوند در لندن، متعلق به شرکت ملی نفت ایران، به نفع شرکت کرسنت داد. همچنین، ساختمان دیگری در روتردام هلند به دلیل همین پرونده توقیف و در مزایده‌ای به فروش رسید.

نتیجه‌گیری:
پرونده کرسنت نمونه‌ای از تأثیرات تصمیمات و اختلافات داخلی بر منافع ملی در عرصه بین‌المللی است. این تجربه نشان‌دهنده اهمیت دقت در انعقاد قراردادهای بین‌المللی و مدیریت صحیح اختلافات به‌منظور جلوگیری از تحمیل خسارات سنگین به کشور است.