🏠 چرا نسل Z دیگر نمی‌تواند خانه بخرد؟

تحلیل قدرت خرید جوانان ایرانی در سال ۱۴۰۵

در سال‌های اخیر، یکی از پرتکرارترین دغدغه‌های جوانان ایرانی — مخصوصاً نسل Z (متولدین ۱۳۸۰ تا ۱۳۷۵) — «چطور می‌توانیم صاحب خانه شویم؟» است. واقعیت این است که شرایط بازار مسکن و اقتصاد ایران، فاصله‌ای بزرگ بین «درآمد جوانان» و «قیمت خانه» ایجاد کرده؛ فاصله‌ای که هر سال بیشتر هم می‌شود.

🔍 ۱. درآمد نسل Z با هزینه مسکن هم‌خوانی ندارد

بر اساس داده‌های عمومی اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴–۱۴۰۵:

• درآمد ماهانه بسیاری از شغل‌های عمومی برای جوانان:

• ۱۵ تا ۲۵ میلیون تومان

• قیمت یک واحد آپارتمان ۷۰ متری در شهرهای بزرگ:

• ۳ تا ۹ میلیارد تومان

یعنی اگر یک جوان تمام درآمدش را پس‌انداز کند، ممکن است بین ۱۰ تا ۲۵ سال طول بکشد تا فقط پول پیش‌خرید یک خانه متوسط را جمع کند!
این فاصله بزرگ، مهم‌ترین دلیل ناتوانی نسل Z در ورود به بازار مسکن است.

📉 ۲. جهش قیمت مسکن در مقابل رشد دستمزد

در ۱۰ سال گذشته:

• قیمت مسکن بین ۸ تا ۱۵ برابر شده

• حقوق و دستمزد فقط ۴ تا ۵ برابر رشد کرده

این یعنی قدرت خرید جوانان تقریباً به نصف یا یک‌سوم رسیده است.

🏗️ ۳. کاهش ساخت‌وساز؛ عرضه کمتر، قیمت بیشتر

چند عامل باعث کاهش ساخت‌وساز شده:

• رشد قیمت شدید مصالح ساختمانی

• سخت‌تر شدن دریافت پروانه

• سودآوری پایین پروژه‌ها برای سازندگان

• مهاجرت سازندگان حرفه‌ای به کشورهای دیگر

وقتی عرضه کم شود و تقاضا ثابت بماند، قیمت بالا می‌رود و نتیجه‌اش ضربه مستقیم به نسل Z است.

🌆 ۴. مهاجرت به شهرهای بزرگ = افزایش فشار قیمتی

نسل Z بیشتر از نسل‌های قبلی:

• دانشگاه می‌رود

• به‌دنبال کار تخصصی است

• به شهرهای بزرگ مهاجرت می‌کند

این تمرکز جمعیت، باعث خالی شدن شهرهای کوچک و افزایش شدید قیمت در کلان‌شهرها شده.

📊 ۵. چرا نسل‌های قبل راحت‌تر خانه می‌خریدند؟

دهه ۶۰ و ۷۰:

• نسبت قیمت مسکن به درآمد فقط ۵ تا ۷ سال بود

• ساخت‌وساز زیاد بود

• وام‌ها واقعی بودند

• تورم کنترل‌شده‌تر بود

امروز؟
نسبت قیمت مسکن به درآمد بعضاً به ۳۰ سال رسیده!

💡 ۶. پس نسل Z چه کاری می‌تواند انجام دهد؟

✔️ انتخاب شهرهای جایگزین

✔️ خرید مشارکتی (با خانواده یا شریک قابل اعتماد)

✔️ ورود به پیش‌فروش‌های مطمئن و قانونی

✔️ سرمایه‌گذاری کوچک برای شروع

(زمین‌های ارزان‌تر، املاک حومه، واحدهای قدیمی)

✔️ استفاده از وام‌های هدفمند سال ۱۴۰۵

(وام نه کامل، ولی تسهیل‌کننده است)

✔️ کسب‌وکار آنلاین + درآمد دلاری

(یکی از واقعی‌ترین روش‌ها برای رسیدن به مسکن)

🎯 جمع‌بندی

ساختار بازار مسکن و اقتصاد ایران به‌گونه‌ای شده که ورود به بازار را برای جوان‌ها سخت کرده است.

اما با انتخاب مسیرهای هوشمندانه، تغییر استراتژی مالی و استفاده از فرصت‌ها در شهرهای مناسب — مثل مناطقی که در سامانه املاک نجف‌آباد معرفی می‌شود — هنوز هم می‌توان قدم‌به‌قدم وارد بازار شد.